Bu makalemde sizlerle Endüstri Mühendisliği’nin tanımını ve genel olarak konularını paylaşacağım.
Öncelikle Endüstri Mühendisliği ne demektir sorusuyla başlayalım.EM(endüstri mühendisliği) hakkında bilgi sahibi olmayan kişilerin çok merak ettiği bir sorudur. Nedir bu EM?.Genel tanımına bakıldığı zaman endüstri mühendisi ne iş yapar sorusuna cevap vermek oldukça zordur.Mezun olan birçok EM öğrencisi de ne yaptığının farkında değildir.Okulda öğrendiklerim ne işime yarayacak şeklinde düşünceler öğrenciyi esir alır.Tanımı derinlemesine incelersek aslında endüstri mühendislerinin ne iş yaptığı sorusuna cevap vermek kolaylaşır.
Endüstri Mühendisliği ne demektir?.
İnstitute of industrial engineering ( İİE) tarafından benimsenen EM’nin genel tanımı:
EM,insan,makine,bilişim,donanım ve enerjiden oluşan bütünleşik sistemlerin tasarımı,iyileştirilmesi ve kurulması ile ilgilenir.Bu sistemlerden elde edilen sonuçların belirlenmesi,öngörülmesi ve değerlendirilmesi için mühendislik analiz,tasarım,ilke ve yöntemlerinin yanı sıra matematiksel,fiziksel ve sosyal bilimlerdeki uzmanlaşmış bilgi ve yetenekten yararlanır.
Burada kullanıldığı şekliyle endüstri terimi,en genel biçimi olarak yorumlanabilme amacını kastetmektedir.Endüstri terimi çoğu kez imalat örgütleri ile birlikte anılmasına rağmen burada herhangi bir örgüte uygulanma vurgulanmaktadır.EM’nin temel ilkeleri tarımda,hastanelerde,bankalarda,hükümet örgütlerinde vb. yaygın olarak uygulanmaktadır.
Otomobil motorları için kullanılan segman ve gömlek üretimi yapan bir fabrikayı düşünün.Böyle bir fabrika sistemi ve tasarımı nasıl olmalıdır.Segman ve gömlek üretiminde hangi tezgahlar,cncler;ne kadar işçi, operatör,mühendis;kalıpların hazırlanması için nasıl bir dökümhane kurulmalı gibi sorular sistem tasarımını kapsayabilir.Örnekleri çoğaltabiliriz.Üretim planlama için hangi metodu kullanmalıyız,üretim planlama sistemi nasıl olabilir gibi sorular…Sistemin iyileştirilmesi fabrikanın istenen düzeyde verimli çalışmasını kastedebilir.Ya da mevcut olan üretim sisteminden başka bir üretim sistemine geçmek maliyetleri düşürüp kar’ı artıracaksa bu konu da iyileştirmeye girer.Sistemin kurulması ne olabilir?.Kullanılması düşünülen yeni üretim sistemi test edilmiştir ve istenen verim düzeyi yakalanmıştır.Artık sistemin uygulanma safhasına gelinmiştir.Üretim sisteminde yapılması gereken değişikler şef ve işçilere öğretilir.Yeni üretim sistemi uygulamaya sokulur ve takip edilir.Bu sadece bir örnekti,bunun gibi yüzbinlerce örnek çoğaltabiliriz.
Bunun yanı sıra EM süreç yönetimi,yönetim bilim ,sistem mühendisliği, ve üretim mühendisliği olarak da bilinir.Kamu veya eğitim sektörü çalışanları diğerlerinden farklı isimler kullanırlar.Mesela sağlık sektöründe endüstri mühendisleri daha çok işletme mühendisi veya sağlık sistemi mühendisi isimleriyle anılırlar.(ABD’de)
EM’de endüstri terimi yanlış anlaşılabilir.Terim orijinal haliyle üretime uygulandığı zaman,aynı zamanda diğer bütün endüstrileri ve hizmet servislerini de içerir.EM’liği şu birkaç başlığı içerir:yönetim bilimi,finans mühendisliği,işletme mühendisliği,tedarik zinciri yönetimi,proses mühendisliği,yöneylem araştırması,sistem mühendisliği,ergonomik,kalite mühendisliği.
EM’nin nerelerde kullanıldığına dair bazır örnekler:bir banka için yeni bir borçlanma sistemi,bir hastahanede daha verimli operasyon ve acil yardım odaları,global çapta ürün dağıtımı (tedarik zinciri yönetimi konusuna girer) ve bankalarda,hastahanelerde kuyrukları azaltma.Bu tip işler için endüstri mühendisleri çoğunlukla bilgisayar simulasyonu kullanır.
Mezun olmuş bir endüstri mühendisi şu konularda bilgi sahibi olur:
Yöneylem araştırması ve optimizasyon teknikleri
Ekonomi mühendisliği
Tedarik zinciri yönetimi ve lojistik
Sistem simulasyonu ve stokastik sistemler
Sistem dinamiği ve iş planlama
Sistem analizi ve teknikleri
Üretim sistemleri/üretim mühendisliği
İnsan faktör mühendisliği ve ergonomik
Üretim planlama ve kontrol
Yönetim bilimleri
Bilgisayar bütünleşik üretim
Tesis ve iş alanı tasarımı
İstatiksel proses kontrol veya kalite kontrol
İş ve zaman etüdü
Süreçler yönetimi
Şirket planlama,
Üretkenliği geliştirme (verimliliği arttırma)
Malzeme yönetimi
2006 yılında ABD’de yapılan bir araştırmaya göre kayıtlı olan mühendis sayısı yaklaşık 1,5 milyon civarındadır.Bunların 201 bini (%13) endüstri mühendisidir.EM liği ABD ‘de 3.popüler mühendislik bölümüdür.İşe başlama ücretleri ortalama yeni mezun olanlarda 55 bin dolar,master derecesiyle mezun olanlarda 64 bin dolar ve doktora derecesiyle mezun olanlarda 77 bin dolar civarındadır.
Bazı EM Örgütleri:
IIE:Açılımı İnstitute of İndustrial engineers dır.IIE EM liği profesyonelliğini destekleyen dünyanın en geniş profesyonel birliğidir.1948’de kurulmuş olan IIE ulusalararası,kar gütmeyen bir kurum olduğu gibi EM’liğinin gelişimi,eğitimi,araştırmalarına ve uygulamalarında liderlik eder.
ESTİEM:Estiem Avrupalı EM ve işletme mühendisliği öğrencilerinin organizasyonudur.25 ülkede 45 binden fazla öğrenciyi temsil eder ve sadece 61 EM bölümüne networkla bağlıdır.
Ayrıca http://www.engr.pitt.edu/industrial/pages/Movie13MB.wmv adresinden bu videoyu indirerek görsel olarak EM'nin ne olduğu hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.
Referanslar
Endüstri ve Sistem Mühendisliği giriş kitabı çevirenler Ufuk Kula,Orhan Torkul,Harun Taşkın
http://en.wikipedia.org/wiki/Industrial_engineering
http://www.iienet2.org/Default.aspx
http://www.estiem.org/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder